Hayıt-Hayız Tohumu 100 Gram Latince adı ‘Vitex agnus-castus’ olan Hayıt, mineçiçeğigiller familyasındandır. Anavatanı Akdeniz ve Batı Kafkasya’dır. Ülkemizde yaygın olarak Anadolu bölgesinde yetişir. Deniz kenarları ve kayalık bölgelerde yetişen bitki, az kireçli, potasyum oranı düşük, azot ve fosfor bakımından zengin toprağı tercih eder. Çalı görünümünde, soluk pembe ya da mavi çiçekli çokyıllık bir bitkidir. Hayıt, eski çağlardan beri Hititler, Eski Mezopotamya ve Roma uygarlıklarınca bilinen bir bitkidir. Günümüzde de Hayıt bitkisi hâlâ çeşitli amaçlar için kullanılmaktadır. Muğla yöresinde yapraklardan elde edilen uçucu yağ kekik yağı yerine kullanılır. Güvelerden korunması için yünlü kumaşlara Hayıt meyvesi ve tozu serpiştirilir. Batı Anadolu’da Hayıt ağacının dallarından sepetler örülür. Sarı renkli kökleri iplik boyamak için tercih edilir. Hayıt tohumu bitkisinden; hayıt tohumu çayı, hayıt tohumu yağı ve hayıt tohumu tentürü üretilir.
